|
Asgari ücret üzerine dört
işlemle herkesin anlayacağı konular
1.Asgari ücret, bir ülkede iktidarın "özel sektör kesesinden" ilan
ettiği ve "en düşük ücret bu olacak" "ben söyleyeceğim sen o ücreti
nasıl vereceksen vereceksin" dediği belirlemedir.
2.Asgari ücretin ne olacağını özünde sadece iktidar belirler. Bunu
tesbit eden(!) komisyon 5 işçi, 5 işveren ve 5 hükümet adamından oluşup
komisyonun başkanı da ilgili bakandır.
Bu komisyonda fasülyenin enerjisi, yemeğin kıyması, işçinin kalori
ihtiyacı üzerine pek çok "muhabbet" yapılsa da sonuçta buradan hiç bir
zaman işçi lehine bir rakam çıkamaz çünkü oy sayıları ortadadır.
3.Asgari ücret denen rakam aslında o ekonominin mevcut yapısına yani
verimliliğine göre özel sektör patronunun verdiği ücretin genel
ortalamasıdır. Çünkü işçiye kaç para verilirse işletmelerin dengesinin
bozulmayacağı bellidir. Bu da ekonomideki karlılığa, emek ve sermaye
arasındaki dengenin hangi noktada olduğuna bakılarak belli olur.
Bir ülkede işveren kazanamıyor, geriye sayıyorsa;
Kendi mal ve hizmeti kendi ülkesinde ithal malla baş edemiyorsa,
İhracat imkanları artmıyorsa
Ama bu arada emek piyasasına sürekli yeni işsizler giriyor ve onlar "ne
iş olsa yaparız, ücreti siz bilirsiniz" diyorsa...
Asgari ücret komisyonunun bazı ince (!) hesaplamalar yapıp ya da
yüreğini yumuşatıp bu ortamda hasbelkader iş bulmuş olanlara daha çok
para verelim deme şansı yoktur.
Olur ya... mesela devlet ağırlıklı bu komisyon aşka gelip örneğin 5.000
lira verelim dese, neredeyse bütün işyerleri batar. Çünkü işçilik
maliyeti artan ama bu maliyetle üretemeyen, üreteceğim dese bile
kurtaracak gibi bir kazancı olmayan hiç bir işletme buna dayanamaz.
4.Halbuki o ekonomide işçi az, iş çok olsa ve işletmeler çok
kazanabilseydi işveren kesimi zaten işçisini aç acına hizmete almaya
çalışmazdı. İstese de alamazdı çünkü kazanan bir ekonomide işçi talebi
de asgari dediğimiz ücret de piyasada kendiliğinden yükselirdi.
5.Türkiye, işsizliği süratle artan, bu da yetmiyormuş gibi yüksek göç
alan bir ülkedir. Dolayısıyla emek piyasasında emek aleyhine gelişen bu
durum reel olarak asla ücret artışına izin vermez. Arttı gibi görülen
sadece nominal yani sayısal artışır. En fazla enflasyon etkisini giderme
olayıdır.
6.Sendikaların, medyanın ya da muhalefetin "yazık değil mi bu ücrete
çalıştırılanlara" demesi olayı çok yanlış tarafından tutmalarıdır.
Asgari ücretin şu ya da bu kadar olması sadece ve sadece mevcut ekonomik
yapının sonucudur. Eğer bu konuda bir şeyler eleştirilecekse, asıl
söylenecek olan; ülkedeki ekonomi politikasının neden ücretleri bu hale
düşürdüğü, üretimin neden geri düştüğü ve emek piyasasının neden bu
kadar zora düşürüldüğüdür. Çünkü tesbit edildiği söylenen "asgari ücret"
işçinin düştüğü durumun nedeni değil, yanlış ekonomi politikalarının
doğurduğu bir "sonuç"tur.
Bu, denize itilmiş adamın neden üstüm ıslandı diye feryat etmesine
benzer. Önemli olan işsizlik denizine düşürülüp düşülmemesidir yani
ekonomi politikasıdır. Çünkü eğer denize düşmüşseniz ıslanmanız
mukadderdir, düşmenizin sonucudur.
7.Asgari ücrette bir başka gariplik, ekonomide bir gelişme, bir istihdam
arzusu olmadan devlet eliyle ücret zammını zorlamanın iyi kötü mevcut
istihdamı da zora sokmasıdır. Düşünsenize 100 kişi çalıştırdığınız bir
işiniz var. Kapının önünde de o ücreti bile bulamayan binlerce işsiz.
Şimdi düşünün bakalım; devlet size "bundan sonra çalışanlarına benim
talimatımla daha çok ücret vereceksin" dese, işiniz bu fiyatlarla adam
çalıştırmayı kurtarmıyorsa çalışanlardan örneğin 20 kişiyi işten
çıkarmaz mısınız?
Bu sefer de çalışana destek olayım derken onları işten etmez misiniz?
Haydi işten çıkarmadınız, dişinizi sıktınız; piyasanın hali bu iken
ücret arttığı bir dönemde işe yeni yatırımlar yapar, yeni işçiler alır
mısınız?
8.Bizim gibi kayıtdışılığı bol ülkelerde asgari ücretin devlet eliyle
fazladan yükseltilmesi, işvereni kayıtdışı istihdama iter. Önceden iyi
kötü sigortalı işçiyi de güvencesiz hale getirirsiniz.
Özetle:
Ekonominin büyük yanlışları ortadayken asgari ücretten artışından medet
ummak, istihdam ve emek mücadelesini sadece bu şekilde yürütmek, çok
açık bir yanlıştır.
Emeğe hizmet, bu ülkenin çalışan-çalışmayan tüm emekçilerine bir yararı
olacak ekonomi politikalarını, hatta asgari ücretin üzerinde ücret ve
istihdam bekleyenler için gerekli vergi politikalarını da tartışıp karar
vericileri buna yönlendirmekle olabilir.
|
|